(Odkrywanie świata)

EWANGELICY A KATOLICY

     Ewangelicy to chrześcijanie należący do Kościołów protestanckich powstałych w XVI wieku jako wynik tzw. reformacji. Nazwa „ewangelicy” wskazuje, że Kościoły te podkreślają ważność Pisma Świętego, zwłaszcza Ewangelii, jako jedynego źródła Objawienia Bożego. W przeciwieństwie do Kościoła katolickiego i prawosławnego, bo te Kościoły opierają się nie tylko na Piśmie Świętym, ale również na autorytecie Tradycji, która trwa w życiu wyznawców Chrystusa.
     Ewangelicy są zrzeszeni przede wszystkim w Kościele ewangelicko-augsburskim, nazywanym Kościołem luterańskim, i w Kościele ewangelicko reformowanym, do którego należą zwinglianie i kalwini.
     Dla ewangelików jest najważniejsze – jak formułują to – „tylko Pismo Święte”. I „tylko słowo”. Słowo mówione albo śpiewane.

* * *

     – Gdy się wchodzi do kościoła ewangelickiego, to ma się wrażenie, że to nie wnętrze kościoła, ale jakiejś sali bez wyrazu. Przeważnie jest wymalowany na biało. Nie ma obrazów.
     – Dla mnie, gdy wchodzę do kościoła ewangelickiego, to najważniejsza wydaje się w nim być – ambona czy pulpit, przy którym odbywają się czytania Pisma Świętego.
     – Nie świeci się lampka wieczna.
     – Dlaczego?
     – Bo nie ma tabernakulum.
     – A jest Msza święta? A są sakramenty święte?
     – Są tylko dwa. Chrzest i Eucharystia. Ale w XVII wieku wprowadzono dla młodzieży obrzęd konfirmacji przypominający sakrament bierzmowania. I wprowadzono spowiedź publiczną przypominającą sakrament pokuty. Jest to rodzaj nabożeństwa pokutnego. Podczas którego jest czas na rachunek sumienia, żal za grzechy, postanowienie poprawy.
     – Czy mają taką samą Mszę świętą jak nasza?
     – Nie, to jest nabożeństwo Lutra. Podobne do naszej Mszy świętej, ale nie takie samo. Nie ma na przykład Podniesienia. Musi być homilia, a nie kazanie.
     – Jaka jest różnica między homilią a kazaniem?
     – Homilia to egzegeza, analiza, wykład tego fragmentu Pisma Świętego, który był odczytany. To pouczanie. Luter kiedyś nawet powiedział, że istotą Mszy świętej jest pouczanie, dlatego też odstąpił od łaciny i wprowadził do liturgii Mszy świętej język niemiecki.
     – Czym się jeszcze różni Eucharystia ewangelicka od katolickiej.
     – Między innymi charakterem pasyjnym. Polega na ścisłym powiązaniu Ostatniej Wieczerzy z śmiercią Jezusa na krzyżu. Stąd największym świętem ewangelików jest Wielki Piątek.
     – A Kościół katolicki?
     – On podkreśla, że Msza święta uobecnia nie tylko śmierć Jezusa, ale całą Jego osobę, z całym Jego życiem.
     – Jest Komunia święta?
     – Jest. Ale koniecznie pod dwoma postaciami.
     – Dlaczego „koniecznie”?
     – Bo tak jak zostało powiedziane, dla ewangelików najważniejsze jest Pismo Święte. A ponieważ, jak piszą ewangeliści, w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus podał uczniom Chleb i Wino, dlatego należy w czasie Komunii też podawać Chleb i Wino.
     – Ale dlaczego nie ma tabernakulum?
     – No bo nie ma. Msza święta się kończy, kończy się Eucharystia, ludzie rozchodzą się do domów.
     – A do chorego gdy trzeba zanieść Komunię świętą?
     – Nie ma czegoś takiego. Jezus jest obecny tylko w czasie trwania Mszy świętej.
     – Kto sprawuje Mszę świętą, jeżeli nie ma sakramentu kapłaństwa?
     – Każdy ochrzczony może przewodniczyć Eucharystii. Chrzest jest równocześnie nadaniem człowiekowi kapłaństwa powszechnego. Ale, praktycznie rzecz biorąc, prowadzi ten, kto jest wyznaczony przez gminę. Nazywają go „starszy” – pastor czy prezydent.
     – Czy w protestantyzmie są nabożeństwa takie jak u nas nabożeństwa majowe, czerwcowe czy październikowe, które są odprawiane przed Najświętszym Sakramentem?
     – Nie ma. Bo nie ma Jezusa Eucharystycznego poza Mszą świętą. Ale są nabożeństwa podobne do naszych nieszporów. Polegają na czytaniu Pisma Świętego i homilii, recytacji, solowym śpiewie, chóralnym psalmów. Oczywiście procesji na Boże Ciało nie ma.

* * *

     – Czego powinniśmy się uczyć od ewangelików?
     – Miłości do Pisma Świętego. Czytania Pisma Świętego. I to przy każdej okazji, chociażby przed wspólnymi posiłkami.
     Księża powinni się uczyć pięknego i mądrego głoszenia homilii w czasie każdej Mszy świętej.

KS. MIECZYSŁAW MALIŃSKI